بواسیر یا هموروئید به وریدهای متورم در قسمت پایین راست روده و مقعد گفته میشود. آن‌ها می‌توانند باعث درد، خارش، خونریزی و ناراحتی در هنگام اجابت مزاج شوند. هموروئید بسیار شایع است و زندگی میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیرات منفی خود قرار می‌دهد. در این مطلب از سلامت باشیم به علت ایجاد بواسیر، علائم، نحوه تشخیص، عوارض، پیشگیری از بواسیر و روش‌های درمان هموروئید می‌پردازیم.
چه چیزی باعث هموروئید می شود؟
هموروئید یک بیماری شایع و قابل درمان است که می‌تواند باعث ناراحتی بسیاری از افراد شود. بهتر است بدانید بواسیر در اثر افزایش فشار در وریدهای راست روده و مقعد ایجاد میشود. این فشار می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، مانند:
- زور زدن در هنگام اجابت مزاج
- یبوست یا اسهال
- نشستن برای مدت طولانی
- چاقی یا اضافه وزن
- بارداری یا زایمان
- سالخورده
- رابطه مقعدی
- رژیم غذایی کم فیبر
- عوامل ژنتیکی
علائم هموروئید چیست؟
بواسیر را میتوان به دو نوع داخلی و خارجی طبقه بندی کرد. بواسیر داخلی در داخل راست روده قرار دارد و معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند مگر اینکه در خارج از مقعد پرولاپس (بیرون زدگی) داشته باشد.
همچنین هموروئید خارجی در زیر پوست اطراف مقعد قرار دارد و می‌تواند علائم قابل توجه‌تری ایجاد کند، مانند:
- درد یا ناراحتی در ناحیه مقعد.
- خارش یا سوزش در اطراف مقعد.
- خونریزی در حین یا بعد از اجابت مزاج.
- تورم یا توده در اطراف مقعد.
- ترشحات مخاطی از مقعد.
چگونه بواسیر را تشخیص دهیم؟
بواسیر را میتوان بر اساس تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی بیمار توسط پزشک تشخیص داد. پزشک همچنین ممکن است برخی آزمایش‌ها را برای رد سایر شرایطی که می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند، مانند شقاق مقعد، آبسه مقعد، فیستول مقعد، سرطان کولورکتال یا بیماری التهابی روده انجام دهد.
برخی از آزمایشاتی که ممکن است توسط دکتر متخصص انجام شود عبارتند از:
- معاینه دیجیتال رکتوم: پزشک انگشت دستکش دار را وارد راست روده می‌کند تا هرگونه ناهنجاری را احساس کند.
- آنوسکوپی: پزشک لوله کوچکی را با نور و دوربین وارد مقعد می کند تا داخل رکتوم و مقعد را بررسی کند.
- سیگموئیدوسکوپی: پزشک یک لوله منعطف با نور و دوربین را وارد مقعد می کند تا قسمت تحتانی کولون و رکتوم را بررسی کند.
- کولونوسکوپی: پزشک یک لوله انعطاف پذیر بلند با نور و دوربین را وارد مقعد می کند تا کل کولون و رکتوم را بررسی کند.
عوارض هموروئید چیست؟
بواسیر معمولا خطرناک نیست و هیچ خطر جدی برای سلامتی ندارد. با این حال، در برخی موارد، این بیماری می‌تواند منجر به عوارضی شود که ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد، مانند:
- هموروئید ترومبوز شده: این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون در داخل هموروئید خارجی تشکیل شود و باعث درد شدید، تورم و التهاب شود.
- کم خونی: زمانی اتفاق می‌افتد که خونریزی مزمن ناشی از هموروئید باعث کاهش سطح گلبول‌های قرمز خون در بدن و در نتیجه خستگی، ضعف و تنگی نفس میشود.
- هموروئید خفه شده: این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یک هموروئید داخلی در خارج از مقعد پرولاپس می‌کند و توسط اسفنکتر مقعد به دام می‌افتد و جریان خون آن را قطع می‌کند و باعث مرگ بافت میشود.
- عفونت: زمانی که باکتری وارد پوست آسیب دیده اطراف هموروئید خارجی شده و باعث قرمزی، چرک، تب و لرز میشود، رخ می‌دهد.
چگونه از هموروئید پیشگیری کنیم؟
راه های مختلفی برای جلوگیری از بواسیر وجود دارد. بهتر است بدانید با کاهش فشار در وریدهای راست روده و مقعد میتوان از بواسیر پیشگیری کرد. برخی از اقدامات پیشگیرانه که میتوان انجام داد عبارتند از:
- خوردن یک رژیم غذایی با فیبر بالا که شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، آجیل و دانه‌ها است.
- نوشیدن مقدار زیادی آب و سایر مایعات برای حفظ آب بدن و جلوگیری از یبوست.
- ورزش منظم برای بهبود گردش خون و حفظ وزن سالم.
- اجتناب از زور زدن در حین حرکات روده و استفاده از دستمال مرطوب ملایم یا دستمال توالت مرطوب برای تمیز کردن ناحیه مقعد.
- اجتناب از نشستن طولانی مدت و استراحت برای ایستادن یا راه رفتن.
- استفاده از کوسن یا بالش برای حمایت از باسن هنگام نشستن.
- پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین یا انجام فعالیت‌هایی که باعث افزایش فشار شکم میشود.
- اجتناب از مقاربت مقعدی یا استفاده از روان کننده‌ها و کاندوم برای کاهش اصطکاک و تحریک.
روش‌های درمان هموروئید چیست؟
بواسیر را میتوان با روش‌های مختلفی بسته به شدت، محل و علائم آن درمان کرد. برخی از روش‌های قابل استفاده عبارتند از:
1- درمان‌های خانگی
این درمان‌ها شامل استفاده از کمپرس یخ، حمام‌های گرم، استفاده از فندق جادوگر، ژل آلوئه‌ورا، یا کرم‌ها یا پمادهای بدون نسخه برای تسکین درد، تورم و خارش است.
علاوه بر شیوه درمان خانگی که گفته شد، همچنین درمان شامل مصرف مسکن‌های خوراکی، داروهای ضد التهابی یا نرم کننده‌های مدفوع برای کاهش ناراحتی و بهبود حرکات روده است.
2- روش‌های غیرجراحی
این روش درمانی بواسیر، شامل بستن باند لاستیکی، اسکلروتراپی، انعقاد مادون قرمز یا دیاترمی دوقطبی است. این موارد شامل استفاده از یک وسیله یا یک ماده شیمیایی برای قطع خون رسانی به بواسیر است که باعث کوچک شدن و افتادن آن میشود.
3- روش های جراحی
یکی دیگر از راه های درمان هموروئید که شامل هموروئیدکتومی، هموروئیدوپکسی منگنه یا بستن شریان هموروئیدی است. اینها شامل برداشتن بافت هموروئید با جراحی یا استفاده از منگنه یا بخیه برای بلند کردن و ثابت کردن بافت هموروئید در جای خود است.
سخن آخر
همانطور که در این مطلب گفته شد، هموروئید یا بواسیر یک بیماری شایع در قسمت پایین روده و مقعد است که زندگی افراد بسیاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. برای درمان این بیماری؛ بهتر است توجه داشته باشید که با درک علت بواسیر، علائم بواسیر، نحوه تشخیص هموروئید، عوارض، راه‌های پیشگیری و روش‌های درمان می توانید اقداماتی را برای بهبود کیفیت زندگی خود انجام دهید و از هر گونه عارضه جدی جلوگیری کنید. بهترین راه برای برطرف کردن نگرانی در مورد این بیماری این است که اگر در مورد هموروئید سؤال یا نگرانی دارید، لطفاً برای مشاوره و راهنمایی حرفه‌ای با پزشک خود مشورت کنید. پزشک متخصص با انجام معاینات مختلف، به خوبی می‌تواند این عارضه را برطرف کرده و شما را درمان کند.
